Verslaving kan voortkomen uit een reeks verschillende factoren. Sommige mensen denken misschien dat het alleen een kwestie van wilskracht is. Maar de oorzaken zijn vaak veel complexer dan dat. In veel gevallen wordt een stoornis in het middelengebruik mede veroorzaakt door psychische problemen, en die moeten dan ook aangepakt worden binnen de verslavingsbehandeling. Er zijn verschillende therapieën die kunnen helpen bij de mentale gesteldheid van een persoon, en één van de therapieën die snel aan populariteit wint, is Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR).
Maar is EMDR bij verslaving een haalbare behandelingsmethode?
Kan EMDR-therapie Helpen bij Verslaving?
Trauma en verslaving worden vaak met elkaar in verband gebracht. Het is niet ongebruikelijk dat iemand middelen gaat gebruiken om om te gaan met een traumatische gebeurtenis. Na verloop van tijd kan dit gebruik overgaan in afhankelijkheid, omdat het onderliggende trauma of de mentale gezondheid niet is aangepakt. Uiteindelijk kan deze afhankelijkheid uitmonden in een verslaving.
EMDR-therapie kan in dergelijke gevallen een haalbare optie zijn bij de behandeling van verslaving. EMDR is een therapievorm die bedoeld is om mensen te helpen van wie het middelengebruik voortkomt uit trauma. Door dit trauma aan te pakken, kan EMDR helpen de drang naar drugs en alcohol te verminderen. In dat opzicht kan het een krachtig hulpmiddel zijn in de behandeling van verslaving.
Wat is Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR)?
EMDR is een therapievorm die in de eerste plaats wordt ingezet bij trauma-gerelateerde aandoeningen zoals posttraumatische stressstoornis (PTSS). Het idee erachter is dat traumatische herinneringen als het ware ‘vast komen te zitten’ in iemands hoofd, waardoor ze hun emotionele impact blijven behouden. EMDR-therapie helpt patiënten deze herinneringen te verwerken en de emotionele lading ervan te verminderen.
Omdat trauma invloed kan hebben op meerdere aspecten van iemands mentale en emotionele gezondheid, kan EMDR worden opgenomen in behandelplannen voor mensen met een verslaving of andere psychische aandoeningen.
Hoe Werkt het EMDR-proces?
EMDR helpt mensen traumatische herinneringen te verwerken. Tijdens de sessies gebruikt de EMDR-therapeut bilaterale stimulatie, zoals afwisselende tikjes of begeleide vingerbewegingen. Dit bootst de REM-slaapfase na, waarin herinneringen normaal verwerkt worden.
De therapeut laat de cliënt tegelijkertijd een specifieke traumatische herinnering oproepen. Door die gerichte herinnering actief in gedachten te houden tijdens de stimulatie, wordt deze verwerkt en verliest ze een deel van haar emotionele lading. Dit helpt om het trauma te verminderen en leidt tot een emotioneel gezonder leven.
De 8 Fasen van EMDR-behandeling
EMDR-therapie verloopt in fasen en duurt gemiddeld tussen de 6 en 12 sessies, al kan dit variëren afhankelijk van het trauma. De acht fasen zijn:
Evaluatie
Aan het begin van de volgende sessie beoordeelt de therapeut de voortgang. Er wordt bepaald of verdere verwerking nodig is of dat een nieuwe herinnering wordt aangepakt.
Geschiedenisverzameling
Aan het begin verzamelt de therapeut informatie over de geschiedenis, symptomen en doelen van de cliënt. Samen identificeren ze de herinneringen die verwerkt moeten worden.
Voorbereiding
In deze fase bouwt de therapeut vertrouwen op met de cliënt en legt uit hoe EMDR werkt. De cliënt leert ook ontspanningstechnieken en vaardigheden voor emotionele regulatie om stabiliteit te waarborgen.
Beoordeling
De gerichte herinnering en bijbehorende negatieve overtuigingen worden geïdentificeerd. De intensiteit van de verstoring wordt gemeten. Ook worden positieve overtuigingen vastgesteld die versterkt moeten worden.
Desensitisatie
Hier concentreert de cliënt zich op de traumatische herinnering terwijl bilaterale stimulatie plaatsvindt (zoals vingerbewegingen, lichtflitsen of tikjes). Dit helpt bij het verwerken van de herinnering en verlaagt de emotionele lading.
Installatie
De eerder geïdentificeerde positieve overtuigingen worden nu versterkt, ter vervanging van de negatieve. Deze worden gekoppeld aan de herinnering.
Lichaamsscan
De cliënt scant zijn of haar lichaam op spanning of ongemak dat nog gelinkt is aan de herinnering. Indien aanwezig, wordt verdere verwerking ingezet.
Afsluiting
De therapeut zorgt ervoor dat de cliënt weer volledig stabiel is. Grondingstechnieken worden toegepast en eventuele zorgen worden besproken.
Voordelen van EMDR bij Verslaving
EMDR-therapie kan mensen helpen bij het verwerken van hun trauma én hun middelenverslaving. Dat betekent echter niet dat het voor iedereen met een verslavingsprobleem de perfecte oplossing is. Enkele voordelen van EMDR in de behandeling van verslaving zijn:
Aanpak van het onderliggende probleem
EMDR is bewezen effectief bij de behandeling van trauma-gerelateerde aandoeningen. Deze vorm van therapie kan helpen bij het verwerken van trauma’s en emotionele triggers voor middelengebruik sterk verminderen.
Geen intensieve psychotherapie nodig
De meeste andere therapievormen vereisen dat de cliënt het traumatische voorval gedetailleerd navertelt. EMDR is geen gesprekstherapie en dat kan voordelig zijn voor mensen die moeite hebben om over hun trauma te praten of hun gevoelens onder woorden te brengen.
Snel resultaat
EMDR is niet alleen effectief, maar werkt ook snel. In sommige gevallen kan iemand al na slechts drie sessies verlichting ervaren van zijn of haar trauma. Het is echter belangrijk om te benadrukken dat dit afhangt van de intensiteit van het trauma en van hoe goed de cliënt op de therapie reageert.
Nadelen van EMDR bij Behandeling van Middelengebruik
Hoe effectief EMDR ook kan zijn, het is niet voor iedereen met een verslaving de juiste oplossing. Enkele nadelen van EMDR bij de behandeling van middelenmisbruik zijn:
Geen primaire behandelmethode
EMDR helpt het onderliggende trauma aan te pakken dat bij sommige mensen aan hun verslaving ten grondslag ligt, maar het richt zich niet rechtstreeks op hun gedrag rond middelengebruik. Het wordt meestal gecombineerd met gedragstherapieën en is zelden een op zichzelf staande behandeling voor verslaving.
Emotionele intensiteit
Het oproepen van een traumatische herinnering om die te verwerken kan emotioneel zeer heftig zijn. Sommige mensen kunnen dit als overweldigend ervaren, wat juist de drang naar middelengebruik kan vergroten.
Laat je verleden je toekomst niet bepalen
Herstellen van trauma kan moeilijk zijn, en sommige mensen gaan op zoek naar manieren om dat te doen. Sommige methoden om te herstellen van trauma zijn gezonder dan andere. Maar een onverwerkt trauma kan tot allerlei problemen leiden in iemands leven.
Bij The Orchid in Chiang Mai helpt ons team jou of je dierbare om te herstellen van trauma en van andere problemen die voortkomen uit traumatische herinneringen, waaronder verslaving en mentale gezondheidsklachten.